Елон Маск-Банализирањето на нацистичките симболи е удар врз Ромите и сите малцинства

Кога видов вчера дека Илон Маск, глобално почитувана личност за својот технолошки гениј, направил гест што некои го толкуваат како нацистички поздрав, почувствував длабока болка. Ова не е само медиумска контроверзија, туку е сурово потсетување на лузните што историјата ги остави врз мојата заедница и врз многу други. Како Ром, чиј народ беше прогонуван од нацистичкиот режим, не можам да останам молчалив пред ова суптилно банализирање.

Заборавена меморија

За време на Втората светска војна, стотици илјади Роми беа прогонувани, депортирани и убиени во нацистичките логори. Овој период, кој ние го нарекуваме Порајмос (или „проголтување“), останува слабо познат на јавноста и често е маргинализиран во историските наративи. Но, за Ромите, ова беше трагичен пресврт во нашата историја.

Денес, гледајќи како гестови или симболи поврзани со нацизмот повторно се појавуваат, намерно или ненамерно, чувствуваме дека тие лузни повторно се отвораат. Кога тоа доаѓа од личност толку влијателна како Илон Маск, влијанието е уште поголемо, бидејќи сè што тој прави, свесно или несвесно, се следи и копира од милиони луѓе.

Банализирањето на симболите и неговите опасности

Некои ќе кажат дека ова е недоразбирање или претерана реакција. Можеби. Но, ова не е првпат нацистички симболи или говор на омраза повторно да се појават во јавниот простор, маскирани како иронија, грешка или провокација. Таквите гестови, дури и ако изгледаат незначителни, се тивки оружја. Тие го банализираат еден систем на идеологија кој одзеде милиони животи, вклучително и животите на моите предци.

Кога ваквите постапки се толерираат или дури и оправдуваат, тоа испраќа опасна порака: дека симболите на нацизмот и нивното историско значење можат да се минимизираат, злоупотребуваат или користат без последици. Ова отвора врата за климат во кој говорот на омраза, кој веќе е присутен, се зацврстува и добива легитимитет.

Ромите, цел на современата омраза

Ние, Ромите, и денес сме едно од најдискриминираните малцинства во Европа и пошироко. Во многу земји, нашите заедници се маргинализирани, жртви на предрасуди, системска сиромаштија и исклучување. Кога нацистичките симболи повторно се појавуваат во јавниот простор, тоа е застрашувачки потсетник на нашата кревкост во свет кој изгледа подготвен да ја заборави историјата.

Колективна одговорност

Илон Маск има право на грешка, како и секој од нас. Но, тој има и огромна одговорност како јавна личност. Човек со неговото влијание не може да си дозволи нејасни гестови. Тој мора да се заложи за разбирање и почитување на историската тежина на своите постапки, бидејќи тие одекнуваат далеку надвор од неговата личност.

Од наша страна, сите ние имаме улога: да едуцираме, да осудуваме и да ја браниме меморијата на жртвите на нацизмот, било да се Евреи, Роми, хомосексуалци или членови на други прогонувани групи. Наша колективна обврска е да потсетиме дека овие симболи никогаш не смеат да се банализираат.

Мојот повик

Како Ром со македонско потекло кој живее во Франција, дел сум од дијаспората која се бори за признавање и достоинство. Сакам да му порачам на Илон Маск и на сите оние што го минимизираат значењето на ваквите гестови дека нашите рани се вистински и длабоки. Преживеавме векови прогони, но не можеме да дозволиме историјата да биде заборавена или трансформирана во лесна контроверзија.

Секој гест е важен. Секој збор е важен. А во моменти кога човекот се чувствува најмоќен, треба да ги мери своите постапки со најголема понизност. Мораме да одбиеме какво било банализирање на симболите на омраза, бидејќи тоа е напад врз сите малцинства, врз самото човечко достоинство.

Андријано Џеладин