Селективна политика во Македонија: Каде е реалната политика за ромските граѓани?

Македонија, како мултиетничка држава, често се фали со својата заложба за еднаквост и правичност кон сите граѓани. Но, реалноста покажува поинаква слика кога станува збор за ромската заедница, која останува жртва на селективни политики, системска дискриминација и неефикасни реформи.

Системско запоставување

Иако на хартија постојат бројни стратегии и акциони планови за подобрување на условите за живот на Ромите, во пракса тие честопати остануваат само декларативни заложби. Државните институции ретко ги имплементираат мерките кои би имале суштинско влијание врз подобрување на образованието, вработувањето и социјалната инклузија на Ромите. Наместо тоа, се практикува клиентелизам, каде што политичките елити манипулираат со оваа ранлива група само во изборни кампањи.

Дискриминација во образованието и здравството

Ромските деца честопати се соочуваат со сегрегација во училиштата, недоволна поддршка за интеграција и ограничен пристап до квалитетно образование. И покрај донесените стратегии за десегрегација, оваа практика продолжува да биде реалност во многу училишта. Слично, здравствениот систем останува нееднаков – многу Роми се соочуваат со пречки при добивање основна здравствена заштита, било поради административни проблеми или отворена дискриминација.

Политичкиот игнорантски однос

Македонските власти честопати ги користат Ромите како политичка реторика, но ретко како реална приоритетна група. Политичките партии ги вклучуваат ромските политички претставници најчесто само за симболично претставување, без реална моќ и капацитет за носење на одлуки. Ова резултира со постојана зависност на Ромите од одредени политички фигури, наместо од институционални решенија.

Потребен е сериозен пристап кој вклучува транспарентна имплементација на политики, засилена соработка со граѓански организации и вклучување на самата ромска заедница во процесите на одлучување. Дополнително, потребно е носење на санкции за институциите кои не ги почитуваат обврските кон оваа заедница и формирање независен механизам за следење на спроведувањето на законите.

Селективната политика во Македонија е очигледна, особено кога станува збор за ромските граѓани. За да се постигне вистинска еднаквост, неопходно е преминување од декларативни на суштински реформи, во кои ромската заедница ќе биде реален партнер, а не само политичка алатка. Без ова, Македонија ќе продолжи да биде земја на неисполнети ветувања и селективна правда.