Сорос: критикуван од сите страни, но најголем сојузник на Ромите

Џорџ Сорос. Ова име, поврзано со многу полемики, предизвикува дебати низ целиот свет. За некои, тој е симбол на прекумерно влијание; за други, филантроп кој се залага за праведни каузи. Но, за нас, Ромите, тој е пред сè еден од ретките луѓе што навистина дејствувале за подобрување на нашата состојба.

Ромите: заедница која се бори за своето достоинство

Ние, Ромите, сме една од најдискриминираните малцинства во Европа. Со векови сме заглавени во циклус на сиромаштија, предрасуди и социјална исклученост. Во многу земји, нашите деца немаат пристап до квалитетно образование, нашите семејства живеат во несоодветни услови за живеење, и се соочуваме со системски расизам.

Јавните политики, кога ги има, често се недоволни или занемарувачки. Пречесто, ветувањата за инклузија остануваат празни зборови. Но, во овој контекст на маргинализација, Џорџ Сорос одлучи да интервенира и да ни подаде рака.

Сорос и неговата непоколеблива поддршка за Ромите

Уште од 1980-тите, Сорос ја стави ромската кауза во центарот на својата фондација „Отворено општество“. Ова не беше потег мотивиран од политички или економски интерес, туку од длабоко убедување: дека заслужуваме исто достоинство и исти можности како и секој друг европски граѓанин.

Иницијативите што ги финансираше го трансформираа животот на многу луѓе:

• Стипендии за образование: Благодарение на Сорос, илјадници млади Роми можеа да пристапат до високо образование, отворајќи перспективи за иднина таму каде што имаше само очај.
• Проекти за заедницата: Неговата фондација поддржа програми за пристап до здравство, вработување и домување, нудејќи конкретни решенија за итни проблеми.
• Меѓународно застапување: Сорос го користеше своето влијание за да ја сврти вниманието кон нашата ситуација и да бара промени на ниво на европски и меѓународни институции.

Во Северна Македонија, како и на други места во Европа, овие иницијативи дадоа глас и видливост на нашата заедница. Тие им овозможија на ромските лидери да се издигнат, да ги бранат нашите права и да градат иднина каде што нема да бидеме дефинирани само преку маргинализацијата.

Нападнат за своите уверувања

Сепак, оваа посветеност не е без цена. Сорос стана лесна мета за популистите, националистите и приврзаниците на теориите на заговор. Го обвинуваат дека „манипулира“ со нашите заедници, како помошта на најранливите да е нешто сомнително.

Но, овие напади само ја кријат една непријатна вистина: без Сорос, состојбата на Ромите денес ќе беше многу полоша. Тој инвестираше таму каде што другите се повлекоа. Тој се осмели таму каде што владите не успеаја.

Модел за дејствување што треба да се следи

Сорос не е совршен. Како и секој човек, неговите дела може да бидат дискутабилни. Но, како Ром од Северна Македонија, знам дека неговата работа имаше вистинско влијание врз мојата заедница. Тој ги трансформираше животите, ги разби бариерите и понуди надеж.

Денес, кога расизмот кон Ромите останува присутен, ни требаат повеќе иницијативи како оние што тој ги спроведе. Јавните политики треба да се инспирираат од неговиот пристап: инвестирање во образование, промовирање на еднакви можности и борба против дискриминацијата.

Наследство што не смее да се заборави

Критиката кон Сорос стана глобален тренд. Но, дали забораваме дека зад полемиките стојат животите што тој ги помогна, заедниците што ги поддржа? Како Ром, можам само да ја пофалам неговата храброст и истрајност.

Џорџ Сорос беше сојузник во нашата борба за достоинство и инклузија. Тој се осмели да дејствува таму каде што другите го свртеа погледот. Ние тоа нема да го заборавиме.

Андријано Џеладин, Ром од Северна Македонија