
Во општество кое се декларира како мултикултурно и правично, ромската заедница заслужува автентични лидери кои ќе ги бранат нејзините права, но реалноста покажува нешто сосема поинакво. Наместо храбри борци кои ќе се спротивстават на неправдите, честопати гледаме луѓе кои се поставуваат како претставници на Ромите, но наместо да го штитат интересот на заедницата, тие стануваат празни портпароли на власта.
Овие „лидери“ често ја користат својата позиција за лична корист – финансиски привилегии, политички договори и институционални погодности. Нивната улога се сведува на повторување на владини агенди и празни ветувања, без вистински да се посветат на решавање на клучните проблеми со кои се соочува заедницата.
Наместо да се борат за системски промени, тие се занимаваат со проекти без траен ефект. Ромската заедница, која се соочува со сиромаштија, дискриминација и недостаток на пристап до образование и здравство, останува заборавена. Проблемите со сегрегацијата во училиштата, нехуманите услови за живот и отсуството на вистински можности за напредок остануваат на маргините на нивните приоритети.
Празната реторика и одбегнувањето на вистинските прашања
Наместо да ги притискаат институциите и да се борат за структурни промени, овие портпароли често се занимаваат со изјави без содржина. Нивниот вокабулар е исполнет со зборови како „еднаквост“ и „инклузија“, но зад тие зборови нема акција. Резултатот е дека Ромите остануваат маргинализирани, додека „лидерите“ се обидуваат да ја зачуваат својата позиција блиску до власта.
Она што е особено загрижувачко е нивната неспособност и незаинтересираност да иницираат вистински промени:
– Наместо да се борат против дискриминацијата во училиштата, тие ја игнорираат сегрегацијата и го прифаќаат статус квото.
– Наместо да бараат подобри услови за домување, тие молчат пред нехуманите услови во кои живее голем дел од ромската заедница.
– Наместо да ги прозиваат институциите за дискриминаторски практики, тие стануваат нивни соучесници.
**Одбрана на лични интереси пред јавниот интерес**
Ваквото однесување не е случајно. Многу од овие претставници се длабоко зависни од власта – преку вработувања, финансии за проекти или ветувања за политички привилегии. Наместо да бидат гласот на ромската заедница, тие стануваат лојални алатки на системот кој ја маргинализира.
Но, ваквото однесување не е само предавство на заедницата. Тоа е активна улога во продлабочувањето на нејзините проблеми. Зошто? Затоа што овие „лидери“ ја гушат вистинската борба, го амортизираат незадоволството на заедницата и создаваат илузија дека се прави нешто, додека во суштина ништо не се менува.
Што ѝ е потребно на ромската заедница?
Ромската заедница има право на автентични лидери – храбри, бескомпромисни и подготвени да се борат за вистински промени. Лидери кои нема да се плашат да ги прозиваат институциите, да се спротивстават на системската дискриминација и да иницираат долгорочни решенија:
Доволно беше од празни зборови и задкулисни договори. Ромската заедница заслужува лидери кои нема да се задоволуваат со мали придобивки за сметка на колективниот интерес. Ако овие „лидери“ не можат да ја исполнат таа улога, тогаш немаат место да бидат гласот на заедницата.
Ромската заедница има сила, храброст и потенцијал да се избори за своите права, но таа борба мора да биде предводена од автентични претставници – не од портпароли на власта. Време е за промена.
Повеќе артикли
„Роми 365 дена: Доста беше само со статуси и симболика“
16 Мај – Ден на отпорот, но и на надежта
Биди храбар, излези на терен – не да се криеш зад тастатура кога има проблеми