Сѐ поголема е загриженоста поради податоците од Државниот центар за пријавување на антициганизам (MIA – Antiziganism Reporting and Information Center) во Германија, кои покажуваат дека бројот на напади врз Синти и Роми во 2023 година речиси се удвоил во споредба со 2022 година (1 233 наспроти 621), вклучително и 50 насилни напади, 10 „екстремно насилни“ и 46 закани.
Во овие напади се вклучени и 27 инциденти со оштетување на имот, а во 89 случаи има докази за неонацистички мотиви. Во три од десетте случаи на „екстремно насилство“ била преиспитана и улогата на полицијата – во еден случај, полицајци употребиле службени кучиња за да малтретираат луѓе со лисици на рацете.
Жељко Јовановиќ, претседател на Фондацијата „Роми за Европа“, како главни причини ги посочува длабоко вкоренетите предрасуди кон Ромите и Синтите, и предупредува дека антиромската реторика станала „социјално прифатлива“. Тој повика на системски реформи слични на оние воведени по Втората светска војна во борбата против антисемитизмот, вклучително и строги казни за расно мотивирано насилство извршено од полицијата и војската, како и широка јавна кампања против антициганизмот.
Истражувањата покажуваат дека дискриминацијата најчесто се случува во домовите, училиштата и државните институции. Споменици и гробишта на Роми биле сквернавени (на пример, со исцртани симболи), а чести се и расистички повици и говор на омраза.
Јовановиќ посебно ја истакнува важноста јавните институции, медиумите и универзитетите јасно да го осудат говорот на омраза: „Медиумите, училиштата и институциите кои го оформуваат јавното мислење мора јасно да покажат дека омразата и антиромската реторика нема да бидат толерирани, инаку инцидентите ќе продолжат да се зголемуваат.“
За да се спротивстават на ваквата реторика и дискриминација, владите треба да вложуваат во културата, претприемништвото и политичката инклузија на Ромите – што не само што ќе им помогне на заедниците, туку и ќе ја зајакне европската економија и демократија во целина, предупредува Јовановиќ.
Повеќе артикли
Словенија зборува за демократија, но бега од неа: Претседателката и премиерот одбија дијалог со Ромите – токму кога најмногу треба
Менсур Халити со силна порака на РТВ СЛО: „Законот на Шутара не мора да каже ‘Роми’ за да се користи против Ромите“
Законот „Сутар“ создава опасен преседан: Анализа и последици за европските Роми